حلوا ارده ممتاز بارپاز (قوطی کوچک)

دانه کنجد (Sesame Seeds) یکی از غنی ترین دانه های روغنی به لحاظ ارزش غذایی و دارویی محسوب می شود که علاوه بر تغذیه، در صنایع گوناگون از جمله آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می شود. کنجد با داشتن طبیعت گرم، مزه شیرین و ملایم و با دارا بودن بیشتر مواد مورد نیاز بدن یک غذای مفید و پر ارزش برای انسان است. برخی از خواص دارویی- غذایی کنجد شامل موارد زیر است:

1- وجود لسیتن فراوان در کنجد برای تقویت حافظه انسان بسیار موثر است.

2- سرشار از منیزیم و آهن بوده و سبب بهبود خستگی و ضعف عمومی و مانع از کم خونی می شود.

3- وجود املاح سدیم و پتاسیم در کنجد سبب تعادل آب بدن می شود.

4- سرشار از ویتامین های گروهB و ویتامینE و اسید فولیک است.

5- با داشتن کلسیم و سدیم فراوان سبب استحکام استخوان می شود.

6- بهترین غذا برای ورزشکاران و کسانی که دارای کارهای فکری هستند، می باشد.

7- به دلیل داشتن مواد پروتئینی و چربی قابل هضم دارای خواص گوشت است ولی ضرر آن را ندارد.

استفاده از مواد غذایی که در ترکیب آنها دانه کنجد و یا روغن کنجد به نحوی به کار رفته باشد، به زمان های بسیار گذشته مربوط می شود. تاریخچه حلواسازی در ایران از قدمت تاريخي برخوردار است و آن طور که گفته شده، به زمان صفویه و دوران سلطنت شاه عباس بر می گردد. حلوا ارده فرآورده اي شناخته شده در ايران و برخي كشورهاي آسيايي و اروپايي است كه به سبب وجود مواد مغذي و سهولت مصرف و نيز قيمت مناسب، گرايش به مصرف آن بويژه در مناطق سردسير بعنوان يك منبع غذايي پرانرژي قابل توجه است. ارده و حلوا ارده جزء فرآورده هاي کنجدی معروف اردکان و یزد می باشند که با نام اردکان عجین شده اند به گونه اي که ارده و حلواارده یاد آور اردکان هست و اردکان هم یادآور ارده و حلواارده. به جرأت می توان گفت ارده و حلواارده یزد و بویژه اردکان در دنیا بی نظیر می باشد.

استفاده از مواد غذايي که در ترکيب آنها دانه کنجد و يا روغن کنجد به نحوي به کار رفته باشد،به زمان‌هاي بسيار گذشته مربوط مي‌شود. اشاره به استفاده از دانه کنجد به عنوان مائده آسماني که بر قوم بني‌اسراييل نازل شده، در قرآن محکم‌ترين سند ادوار گذشته است .
هنگامي که خشايارشاه به فلسطين و مصر لشکرکشي کرد، لشگريان فاتح ايران از کنجد و ساير دانه‌هاي روغني تغذيه مي‌کردند زيرا بعد مسافت، سختي حمل و نقل آشپزخانه و بالاخره کيفيت تغذيه سربازان همواره مورد نظر بود.
تاريخچه حلواسازي در ايران آن طور که گفته شده، به زمان صفويه و دوران شيخ بهايي برمي‌گردد. در فصل زمستان جنگي به وقوع پيوست. شاه به وزير خود دستور مي‌دهد غذايي براي لشکريان فراهم آورد که داراي سه خصوصيت عمده باشد. اول اينکه حمل آن آسان باشد دوم اينکه داراي مواد غذايي کافي براي بدن باشد و در نهايت، مصرف آن با مقدار ناني که به طور معمول سربازان با خود دارند، انرژي لازم را تامين کند.شيخ بهايي با مشورت شخصي به نام جابر عصار، متخصص کنجد و شاه شيرين ‌کار، متخصص شيره مويز موضوع را در ميان مي‌گذارد.
آنها پيشنهادهايي مي‌کنند که براساس آنها شيخ بهايي حلوا ارده را که 50 درصد آن از دانه کنجد آسياب شده و 50 درصد ديگر شيره (کشمش، انگور، خرما) بوده، تهيه و با وسايل سنتي آن زمان توليد و ارايه مي‌کنند. ماده غذايي به دست آمده مورد استفاده سپاهيان آن زمان قرار گرفت و نتايج خوبي به دست آمد. به اين ترتيب، حلواارده در جامعه شناخته شد و بسياري از توليدکنندگان به توليد آن پرداختند.
اين محصول در شهرهاي يزد، کرمان، اردکان، قم و تهران معروف‌تر بوده و در نتيجه توليد و مصرف فراوان‌تري داشت.در سال 1312 شمسي شخصي به نام حاج مصيب درخشاني که در گذشته در باکو به توليد حلوا اشتغال داشت، در ايران شکر و مقداري گلوکز را جايگزين شيره کرد که در نتيجه حلوا شکري امروزي به دست آمد.
امروزه حلوا شکري در تمام نقاط ايران توليد و مصرف مي‌شود. مصرف عمده آن، جانشيني غذاي روزانه در بخش‌هاي کارگري و کشاورزي است. در فصل برداشت برنج و چاي در شمال در خلال سه ماهه بهار مصرف حلوا شکري در اين مناطق به‌طور قابل ملاحظه‌اي افزايش پيدا مي‌کند.

خصوصیات حلوا ارده مرغوب

• حلوا ارده بايد نرم باشد،‌ به طوري که وقتي در دهان گذاشته مي‌شود، آب شده و احتياج به جويدن نداشته باشد
• فاقد الیاف نخ مانند نازک باشد.
• ته گلو را نبايد بسوزاند. در تهيه حلوا ارده وقتي گلوکز استفاده نمي‌کنند، از اسيد سيتريک (جوهرليمو) بيشتري استفاده مي‌شود که در آن صورت هنگام خوردن حلوا سوزشي در ته گلو احساس مي‌شود.
• طعم تندي نداشته باشد. به طور معمول طعم حلواارده مربوط به کهنه بودن کنجدي است که تندي خاصي به حلوا مي‌دهد.
• رنگ حلوا ارده بايد کرم روشن باشد که آن هم مربوط به نوع کنجد است.
• حلوا ارده بايد در موقع برش، شکل خود را حفظ کرده و خرد نشود.
• حلوا ارده نبايد سخت يا کش‌دار باشد. به عبارت ديگر بايد بار حلوا رسيده باشد که به دندان نچسبد.